Nakshatra Suktam (Nakshatreshti) – Gujarati Lyrics (Text)
Nakshatra Suktam (Nakshatreshti) – Gujarati Script
તૈત્તિરીય બ્રહ્મણમ | અષ્ટકમ – 3 પ્રશ્નઃ – 1
તૈત્તિરીય સંહિતાઃ | કાણ્ડ 3 પ્રપાઠકઃ – 5 અનુવાકમ – 1
ઓં || અગ્નિર્નઃ’ પાતુ કૃત્તિ’કાઃ | નક્ષ’ત્રં દેવમિ’ન્દ્રિયમ | ઇદમા’સાં વિચક્ષણમ | હવિરાસં જુ’હોતન | યસ્ય ભાન્તિ’ રશ્મયો યસ્ય’ કેતવઃ’ | યસ્યેમા વિશ્વા ભુવ’નાનિ સર્વા” | સ કૃત્તિ’કાભિરભિસંવસા’નઃ | અગ્નિર્નો’ દેવસ્સુ’વિતે દ’ધાતુ || 1 ||
પ્રજાપ’તે રોહિણીવે’તુ પત્ની” | વિશ્વરૂ’પા બૃહતી ચિત્રભા’નુઃ | સા નો’ યજ્ઞસ્ય’ સુવિતે દ’ધાતુ | યથા જીવે’મ શરદસ્સવી’રાઃ | રોહિણી દેવ્યુદ’ગાત્પુરસ્તા”ત | વિશ્વા’ રૂપાણિ’ પ્રતિમોદ’માના | પ્રજાપ’તિગ્મ હવિષા’ વર્ધય’ન્તી | પ્રિયા દેવાનામુપ’યાતુ યજ્ઞમ || 2 ||
સોમો રાજા’ મૃગશીરષેણ આગન્ન’ | શિવં નક્ષ’ત્રં પ્રિયમ’સ્ય ધામ’ | આપ્યાય’માનો બહુધા જને’ષુ | રેતઃ’ પ્રજાં યજ’માને દધાતુ | યત્તે નક્ષ’ત્રં મૃગશીરષમસ્તિ’ | પ્રિયગ્મ રા’જન પ્રિયત’મં પ્રિયાણા”મ | તસ્મૈ’ તે સોમ હવિષા’ વિધેમ | શન્ન’ એધિ દ્વિપદે શં ચતુ’ષ્પદે || 3 ||
આર્દ્રયા’ રુદ્રઃ પ્રથ’મા ન એતિ | શ્રેષ્ઠો’ દેવાનાં પતિ’રઘ્નિયાના”મ | નક્ષ’ત્રમસ્ય હવિષા’ વિધેમ | મા નઃ’ પ્રજાગ્મ રી’રિષન્મોત વીરાન | હેતિ રુદ્રસ્ય પરિ’ણો વૃણક્તુ | આર્દ્રા નક્ષ’ત્રં જુષતાગ્મ હવિર્નઃ’ | પ્રમુઞ્ચમા’નૌ દુરિતાનિ વિશ્વા” | અપાઘશગં’ સન્નુદતામરા’તિમ | || 4||
પુન’ર્નો દેવ્યદિ’તિસ્પૃણોતુ | પુન’ર્વસૂનઃ પુનરેતાં” યજ્ઞમ | પુન’ર્નો દેવા અભિય’ન્તુ સર્વે” | પુનઃ’ પુનર્વો હવિષા’ યજામઃ | એવા ન દેવ્યદિ’તિરનર્વા | વિશ્વ’સ્ય ભર્ત્રી જગ’તઃ પ્રતિષ્ઠા | પુન’ર્વસૂ હવિષા’ વર્ધય’ન્તી | પ્રિયં દેવાના-મપ્યે’તુ પાથઃ’ || 5||
બૃહસ્પતિઃ’ પ્રથમં જાય’માનઃ | તિષ્યં’ નક્ષ’ત્રમભિ સંબ’ભૂવ | શ્રેષ્ઠો’ દેવાનાં પૃત’નાસુજિષ્ણુઃ | દિશોஉનુ સર્વા અભ’યન્નો અસ્તુ | તિષ્યઃ’ પુરસ્તા’દુત મ’ધ્યતો નઃ’ | બૃહસ્પતિ’ર્નઃ પરિ’પાતુ પશ્ચાત | બાધે’તાન્દ્વેષો અભ’યં કૃણુતામ | સુવીર્ય’સ્ય પત’યસ્યામ || 6 ||
ઇદગ્મ સર્પેભ્યો’ હવિર’સ્તુ જુષ્ટમ” | આશ્રેષા યેષા’મનુયન્તિ ચેતઃ’ | યે અન્તરિ’ક્ષં પૃથિવીં ક્ષિયન્તિ’ | તે ન’સ્સર્પાસો હવમાગ’મિષ્ઠાઃ | યે રો’ચને સૂર્યસ્યાપિ’ સર્પાઃ | યે દિવં’ દેવીમનુ’સઞ્ચર’ન્તિ | યેષા’મશ્રેષા અ’નુયન્તિ કામમ” | તેભ્ય’સ્સર્પેભ્યો મધુ’મજ્જુહોમિ || 7 ||
ઉપ’હૂતાઃ પિતરો યે મઘાસુ’ | મનો’જવસસ્સુકૃત’સ્સુકૃત્યાઃ | તે નો નક્ષ’ત્રે હવમાગ’મિષ્ઠાઃ | સ્વધાભિ’ર્યજ્ઞં પ્રય’તં જુષન્તામ | યે અ’ગ્નિદગ્ધા યેஉન’ગ્નિદગ્ધાઃ | યે’உમુલ્લોકં પિતરઃ’ ક્ષિયન્તિ’ | યાગ્શ્ચ’ વિદ્મયાગ્મ ઉ’ ચ ન પ્ર’વિદ્મ | મઘાસુ’ યજ્ઞગ્મ સુકૃ’તં જુષન્તામ || 8||
ગવાં પતિઃ ફલ્ગુ’નીનામસિ ત્વમ | તદ’ર્યમન વરુણમિત્ર ચારુ’ | તં ત્વા’ વયગ્મ સ’નિતારગં’ સનીનામ | જીવા જીવ’ન્તમુપ સંવિ’શેમ | યેનેમા વિશ્વા ભુવ’નાનિ સઞ્જિ’તા | યસ્ય’ દેવા અ’નુસંયન્તિ ચેતઃ’ | અર્યમા રાજાஉજરસ્તુ વિ’ષ્માન | ફલ્ગુ’નીનામૃષભો રો’રવીતિ || 9 ||
શ્રેષ્ઠો’ દેવાનાં” ભગવો ભગાસિ | તત્ત્વા’ વિદુઃ ફલ્ગુ’નીસ્તસ્ય’ વિત્તાત | અસ્મભ્યં’ ક્ષત્રમજરગં’ સુવીર્યમ” | ગોમદશ્વ’વદુપસન્નુ’દેહ | ભગો’હ દાતા ભગ ઇત્પ્ર’દાતા | ભગો’ દેવીઃ ફલ્ગુ’નીરાવિ’વેશ | ભગસ્યેત્તં પ્ર’સવં ગ’મેમ | યત્ર’ દેવૈસ્સ’ધમાદં’ મદેમ | || 10 ||
આયાતુ દેવસ્સ’વિતોપ’યાતુ | હિરણ્યયે’ન સુવૃતા રથે’ન | વહન, હસ્તગં’ સુભગં’ વિદ્મનાપ’સમ | પ્રયચ્છ’ન્તં પપુ’રિં પુણ્યમચ્છ’ | હસ્તઃ પ્રય’ચ્છ ત્વમૃતં વસી’યઃ | દક્ષિ’ણેન પ્રતિ’ગૃભ્ણીમ એનત | દાતાર’મદ્ય સ’વિતા વિ’દેય | યો નો હસ્તા’ય પ્રસુવાતિ’ યજ્ઞમ ||11 ||
ત્વષ્ટા નક્ષ’ત્રમભ્યે’તિ ચિત્રામ | સુભગ્મ સ’સંયુવતિગ્મ રાચ’માનામ | નિવેશય’ન્નમૃતાન્મર્ત્યાગ’શ્ચ | રૂપાણિ’ પિગંશન ભુવ’નાનિ વિશ્વા” | તન્નસ્ત્વષ્ટા તદુ’ ચિત્રા વિચ’ષ્ટામ | તન્નક્ષ’ત્રં ભૂરિદા અ’સ્તુ મહ્યમ” | તન્નઃ’ પ્રજાં વીરવ’તીગ્મ સનોતુ | ગોભિ’ર્નો અશ્વૈસ્સમ’નક્તુ યજ્ઞમ || 12 ||
વાયુર્નક્ષ’ત્રમભ્યે’તિ નિષ્ટ્યા”મ | તિગ્મશૃં’ગો વૃષભો રોરુ’વાણઃ | સમીરયન ભુવ’ના માતરિશ્વા” | અપ દ્વેષાગં’સિ નુદતામરા’તીઃ | તન્નો’ વાયસ્તદુ નિષ્ટ્યા’ શૃણોતુ | તન્નક્ષ’ત્રં ભૂરિદા અ’સ્તુ મહ્યમ” | તન્નો’ દેવાસો અનુ’જાનન્તુ કામમ” | યથા તરે’મ દુરિતાનિ વિશ્વા” || 13 ||
દૂરમસ્મચ્છત્ર’વો યન્તુ ભીતાઃ | તદિ’ન્દ્રાગ્ની કૃ’ણુતાં તદ્વિશા’ખે | તન્નો’ દેવા અનુ’મદન્તુ યજ્ઞમ | પશ્ચાત પુરસ્તાદભ’યન્નો અસ્તુ | નક્ષ’ત્રાણામધિ’પત્ની વિશા’ખે | શ્રેષ્ઠા’વિન્દ્રાગ્ની ભુવ’નસ્ય ગોપૌ | વિષૂ’ચશ્શત્રૂ’નપબાધ’માનૌ | અપક્ષુધ’ન્નુદતામરા’તિમ | || 14 ||
પૂર્ણા પશ્ચાદુત પૂર્ણા પુરસ્તા”ત | ઉન્મ’ધ્યતઃ પૌ”ર્ણમાસી જિ’ગાય | તસ્યાં” દેવા અધિ’સંવસ’ન્તઃ | ઉત્તમે નાક’ ઇહ મા’દયન્તામ | પૃથ્વી સુવર્ચા’ યુવતિઃ સજોષા”ઃ | પૌર્ણમાસ્યુદ’ગાચ્છોભ’માના | આપ્યાયય’ન્તી દુરિતાનિ વિશ્વા” | ઉરું દુહાં યજ’માનાય યજ્ઞમ |
ઋદ્ધ્યાસ્મ’ હવ્યૈર્નમ’સોપસદ્ય’ | મિત્રં દેવં મિ’ત્રધેયં’ નો અસ્તુ | અનૂરાધાન, હવિષા’ વર્ધય’ન્તઃ | શતં જી’વેમ શરદઃ સવી’રાઃ | ચિત્રં નક્ષ’ત્રમુદ’ગાત્પુરસ્તા”ત | અનૂરાધા સ ઇતિ યદ્વદ’ન્તિ | તન્મિત્ર એ’તિ પથિભિ’ર્દેવયાનૈ”ઃ | હિરણ્યયૈર્વિત’તૈરન્તરિ’ક્ષે || 16 ||
ઇન્દ્રો” જ્યેષ્ઠામનુ નક્ષ’ત્રમેતિ | યસ્મિ’ન વૃત્રં વૃ’ત્ર તૂર્યે’ તતાર’ | તસ્મિ’ન્વય-મમૃતં દુહા’નાઃ | ક્ષુધ’ન્તરેમ દુરિ’તિં દુરિ’ષ્ટિમ | પુરન્દરાય’ વૃષભાય’ ધૃષ્ણવે” | અષા’ઢાય સહ’માનાય મીઢુષે” | ઇન્દ્રા’ય જ્યેષ્ઠા મધુ’મદ્દુહા’ના | ઉરું કૃ’ણોતુ યજ’માનાય લોકમ | || 17 ||
મૂલં’ પ્રજાં વીરવ’તીં વિદેય | પરા”ચ્યેતુ નિરૃ’તિઃ પરાચા | ગોભિર્નક્ષ’ત્રં પશુભિસ્સમ’ક્તમ | અહ’ર્ભૂયાદ્યજ’માનાય મહ્યમ” | અહ’ર્નો અદ્ય સુ’વિતે દ’દાતુ | મૂલં નક્ષ’ત્રમિતિ યદ્વદ’ન્તિ | પરા’ચીં વાચા નિરૃ’તિં નુદામિ | શિવં પ્રજાયૈ’ શિવમ’સ્તુ મહ્યમ” || 18 ||
યા દિવ્યા આપઃ પય’સા સમ્બભૂવુઃ | યા અન્તરિ’ક્ષ ઉત પાર્થિ’વીર્યાઃ | યાસા’મષાઢા અ’નુયન્તિ કામમ” | તા ન આપઃ શગ્ગ સ્યોના ભ’વન્તુ | યાશ્ચ કૂપ્યા યાશ્ચ’ નાદ્યા”સ્સમુદ્રિયા”ઃ | યાશ્ચ’ વૈશન્તીરુત પ્રા’સચીર્યાઃ | યાસા’મષાઢા મધુ’ ભક્ષય’ન્તિ | તા ન આપઃ શગ્ગ સ્યોના ભ’વન્તુ ||19 ||
તન્નો વિશ્વે ઉપ’ શૃણ્વન્તુ દેવાઃ | તદ’ષાઢા અભિસંય’ન્તુ યજ્ઞમ | તન્નક્ષ’ત્રં પ્રથતાં પશુભ્યઃ’ | કૃષિર્વૃષ્ટિર્યજ’માનાય કલ્પતામ | શુભ્રાઃ કન્યા’ યુવતય’સ્સુપેશ’સઃ | કર્મકૃત’સ્સુકૃતો’ વીર્યા’વતીઃ | વિશ્વા”ન દેવાન, હવિષા’ વર્ધય’ન્તીઃ | અષાઢાઃ કામમુપા’યન્તુ યજ્ઞમ || 20 ||
યસ્મિન બ્રહ્માભ્યજ’યત્સર્વ’મેતત | અમુઞ્ચ’ લોકમિદમૂ’ચ સર્વમ” | તન્નો નક્ષ’ત્રમભિજિદ્વિજિત્ય’ | શ્રિયં’ દધાત્વહૃ’ણીયમાનમ | ઉભૌ લોકૌ બ્રહ્મ’ણા સઞ્જિ’તેમૌ | તન્નો નક્ષ’ત્રમભિજિદ્વિચ’ષ્ટામ | તસ્મિ’ન્વયં પૃત’નાસ્સઞ્જ’યેમ | તન્નો’ દેવાસો અનુ’જાનન્તુ કામમ” || 21 ||
શૃણ્વન્તિ’ શ્રોણામમૃત’સ્ય ગોપામ | પુણ્યા’મસ્યા ઉપ’શૃણોમિ વાચમ” | મહીં દેવીં વિષ્ણુ’પત્નીમજૂર્યામ | પ્રતીચી’ મેનાગ્મ હવિષા’ યજામઃ | ત્રેધા વિષ્ણુ’રુરુગાયો વિચ’ક્રમે | મહીં દિવં’ પૃથિવીમન્તરિ’ક્ષમ | તચ્છ્રોણૈતિશ્રવ’-ઇચ્છમા’ના | પુણ્યગ્ગ શ્લોકં યજ’માનાય કૃણ્વતી || 22 ||
અષ્ટૌ દેવા વસ’વસ્સોમ્યાસઃ’ | ચત’સ્રો દેવીરજરાઃ શ્રવિ’ષ્ઠાઃ | તે યજ્ઞં પા”ન્તુ રજ’સઃ પુરસ્તા”ત | સંવત્સરીણ’મમૃતગ્ગ’ સ્વસ્તિ | યજ્ઞં નઃ’ પાન્તુ વસ’વઃ પુરસ્તા”ત | દક્ષિણતો’உભિય’ન્તુ શ્રવિ’ષ્ઠાઃ | પુણ્યન્નક્ષ’ત્રમભિ સંવિ’શામ | મા નો અરા’તિરઘશગંસાஉગન્ન’ || 23 ||
ક્ષત્રસ્ય રાજા વરુ’ણોஉધિરાજઃ | નક્ષ’ત્રાણાગ્મ શતભિ’ષગ્વસિ’ષ્ઠઃ | તૌ દેવેભ્યઃ’ કૃણુતો દીર્ઘમાયુઃ’ | શતગ્મ સહસ્રા’ ભેષજાનિ’ ધત્તઃ | યજ્ઞન્નો રાજા વરુ’ણ ઉપ’યાતુ | તન્નો વિશ્વે’ અભિ સંય’ન્તુ દેવાઃ | તન્નો નક્ષ’ત્રગ્મ શતભિ’ષગ્જુષાણમ | દીર્ઘમાયુઃ પ્રતિ’રદ્ભેષજાનિ’ || 24 ||
અજ એક’પાદુદ’ગાત્પુરસ્તા”ત | વિશ્વા’ ભૂતાનિ’ પ્રતિ મોદ’માનઃ | તસ્ય’ દેવાઃ પ્ર’સવં ય’ન્તિ સર્વે” | પ્રોષ્ઠપદાસો’ અમૃત’સ્ય ગોપાઃ | વિભ્રાજ’માનસ્સમિધા ન ઉગ્રઃ | આஉન્તરિ’ક્ષમરુહદગન્દ્યામ | તગ્મ સૂર્યં’ દેવમજમેક’પાદમ | પ્રોષ્ઠપદાસો અનુ’યન્તિ સર્વે” || 25 ||
અહિ’ર્બુધ્નિયઃ પ્રથ’મા ન એતિ | શ્રેષ્ઠો’ દેવાના’મુત માનુ’ષાણામ | તં બ્રા”હ્મણાસ્સો’મપાસ્સોમ્યાસઃ’ | પ્રોષ્ઠપદાસો’ અભિર’ક્ષન્તિ સર્વે” | ચત્વાર એક’મભિ કર્મ’ દેવાઃ | પ્રોષ્ઠપદા સ ઇતિ યાન, વદ’ન્તિ | તે બુધ્નિયં’ પરિષદ્યગ્ગ’ સ્તુવન્તઃ’ | અહિગં’ રક્ષન્તિ નમ’સોપસદ્ય’ || 26 ||
પૂષા રેવત્યન્વે’તિ પન્થા”મ | પુષ્ટિપતી’ પશુપા વાજ’બસ્ત્યૌ | ઇમાનિ’ હવ્યા પ્રય’તા જુષાણા | સુગૈર્નો યાનૈરુપ’યાતાં યજ્ઞમ | ક્ષુદ્રાન પશૂન ર’ક્ષતુ રેવતી’ નઃ | ગાવો’ નો અશ્વાગમ અન્વે’તુ પૂષા | અન્નગં રક્ષ’ન્તૌ બહુધા વિરૂ’પમ | વાજગં’ સનુતાં યજ’માનાય યજ્ઞમ || 27 ||
તદશ્વિના’વશ્વયુજોપ’યાતામ | શુભઙ્ગમિ’ષ્ઠૌ સુયમે’ભિરશ્વૈ”ઃ | સ્વં નક્ષ’ત્રગ્મ હવિષા યજ’ન્તૌ | મધ્વાસમ્પૃ’ક્તૌ યજુ’ષા સમ’ક્તૌ | યૌ દેવાનાં” ભિષજૌ” હવ્યવાહૌ | વિશ્વ’સ્ય દૂતાવમૃત’સ્ય ગોપૌ | તૌ નક્ષત્રં જુજુષાણોપ’યાતામ | નમોஉશ્વિભ્યાં” કૃણુમોஉશ્વયુગ્ભ્યા”મ || 28 ||
અપ’ પાપ્માનં ભર’ણીર્ભરન્તુ | તદ્યમો રાજા ભગ’વાન, વિચ’ષ્ટામ | લોકસ્ય રાજા’ મહતો મહાન, હિ | સુગં નઃ પન્થામભ’યં કૃણોતુ | યસ્મિન્નક્ષ’ત્રે યમ એતિ રાજા” | યસ્મિ’ન્નેનમભ્યષિં’ચન્ત દેવાઃ | તદ’સ્ય ચિત્રગ્મ હવિષા’ યજામ | અપ’ પાપ્માનં ભર’ણીર્ભરન્તુ || 29 ||
નિવેશ’ની સઙ્ગમ’ની વસૂ’નાં વિશ્વા’ રૂપાણિ વસૂ”ન્યાવેશય’ન્તી | સહસ્રપોષગ્મ સુભગા રરા’ણા સા ન આગન્વર્ચ’સા સંવિદાના | યત્તે’ દેવા અદ’ધુર્ભાગધેયમમા’વાસ્યે સંવસ’ન્તો મહિત્વા | સા નો’ યજ્ઞં પિ’પૃહિ વિશ્વવારે રયિન્નો’ ધેહિ સુભગે સુવીરમ” || 30 ||
ઓં શાન્તિઃ શાન્તિઃ શાન્તિઃ’ |
